Ondanks alle onzekerheden blijven wij gefocust op onze jonge en volwassen dieren. Dat is waar het om draait; een mooi, gezond product krijg je alleen met gezonde dieren. Goede zorg is daarom heel belangrijk, zo ook voor onze potentiële melkkoeien. Hier zie je onze kleine kalfjes heerlijk in het verse stro, met een lekker warme bodywarmer aan. Nou ja…op eentje na dan. Zo nu en dan zit er een deugnietje tussen die het ding na enig gewrik gewoon weer af gooit😅
Ondanks de zachte winter dragen de kalfjes toch hun lichaamsverwarmertjes. Ze staan tenslotte in een stal. Het gaat erom dat de kleinste kalfjes snel warmte verliezen. Met de bodywarmers besparen ze veel energie die ten goede komt aan hun groei. Gezellig zo samen! Spelen en luieren! De iets oudere kalfjes die in het groepshok langs de kleintjes gehuisvest zijn
Jullie hebben hem vast wel gehoord de afgelopen dagen; de ‘ongehoorde’ uitspraak van één van de frontleden van de boerenactiegroep FDF. Hierin maakte de Brabantse M. een vergelijk tussen de huidige situatie waarin de boeren zich bevinden (kleine groep wordt de problemen van een maatschappij verweten met alle gevolgen van dien) met de situatie voorafgaand aan de tweede Wereldoorlog. Hij ligt nu zwaar onder vuur.
Jullie vinden waarschijnlijk – net als ik – dat hier de vergelijking mank gaat. In alle ijver om zijn uit het hart gegrepen betoog zo goed mogelijk naar voren te brengen maakte hij ongelukkigerwijs een flinke uitschieter. Natuurlijk had hij dit niet zo moeten zeggen maar toch heb ik enorm met hem te doen! Jullie moeten weten dat onze sector op social media voortdurend te maken krijgt met deze vergelijkingen. Ons werk in de sector wordt met name door aanhangers van de Partij voor de Dieren vergeleken met nazipraktijken, veehouders worden keer op keer uitgemaakt voor kampbeulen met onze veestallen als barakken in concentratiekampen. Ik zie het regelmatig voorbij komen onder bepaalde nieuwsberichten en zelf heb ik ook al eens te maken gehad met een veganist die onze melkveehouderij plus ons product in een kwaad daglicht wilde stellen en haatdragende dingen op mijn site schreef. Daar word je echt geen blijer mens van hoor! Ik weet dat dat geen vrijbrief mag zijn om dan zelf ook maar van alles te gaan roepen maar ik snap wel waar het hem eigenlijk om gaat.
De jonge boeren en boerinnen die de boerenactiegroep het afgelopen voorjaar hebben opgericht zijn mensen die – net als iedereen – soms fouten maken. Het zijn boeren zonder mediatraining, onwennig en nerveus met een microfoon en een camera voor hun gezicht. Uit de klei getrokken mannen en vrouwen die vechten voor hun bestaan. Niets meer en niets minder. In Noord-Brabant is de situatie helemáál uitzichtloos op het moment. Boeren moeten daar vóór 2022 hun stallen hebben ingericht met emissie-arme vloeren. Dit zijn dichte vloeren waarbij de ammoniak onder de stalvloer blijft. Ondanks dat er enorme twijfels zijn gerezen over de veiligheid en werkzaamheid van deze vloeren, gaat dit honderdduizenden euro’s per bedrijf kosten. De rest van de boeren ‘mogen’ daar een paar jaar langer over doen. In Brabant is het beleid zoveel malen strenger. Iedere provincie mag dat schijnbaar zelf bepalen maar het betekent wel dat honderden boerengezinnen gedupeerd gaan worden want dit is voor vele bedrijven financieel niet te behappen. Wij hebben wat dat betreft nog enkele jaren respijt – er vanuit gaande dat we het redden tot die tijd. Wij zijn een letterlijk grensgeval, onze boerderij ligt namelijk één km van de Brabantse grens, nog net op Limburgse grond. Gevalletje gematigde mazzel dus!
Lieve lezers, er is zoveel meer te vertellen maar hoe kan ik het jullie duidelijk maken? Het is bijna niet uit te leggen aan burgers. Het nieuws dat we voorgeschoteld krijgen is vaak éénzijdig belicht en framing is terecht een veel gehoorde term de laatste tijd. Ik ben geen complotdenker maar ik weiger om klakkeloos mee te gaan in alles wat overheid en media ons graag wil doen geloven. Hoe dieper je graaft hoe meer je tegen komt. Het is sowieso ongehoord zoals de politiek ons haar starre beleid door de strot duwt. Oh wacht!! Zo heet ook de nieuwe potentiële omroep – ONgehoord. Meer objectoeve jounalistiek, dat is wat zij willen en dat is ook wat wij willen. Meerdere kanten belichten. Alle cynische reacties ten spijt, het gaat met nu al bijna vijftigduizend leden vast gebeuren en dit verdient in mijn ogen in ieder geval een kans.
Om terug te komen op de Brabantse M….hij zal het vast nooit meer doen. Het kwam de mainstream media echter vast goed uit dat hij deze ongelukkige uitspraak de wereld in slingerde. Verdeeldheid zaaien lijkt vaak hun prioriteit. Inmiddels hebben de landbouworganisaties afstand genomen van M’s uitspraak waarna hopelijk de rust zal wederkeren. En jazeker, hij heeft nog steeds onze volledige steun, deze Brabander, die het hele land nu over zich heen krijgt. Hij durft tenslotte zijn nek uit te steken – voor ons – en uiteindelijk ook voor de consument. Al meer dan een half jaar strijdt hij voor zijn en ons voortbestaan en al is het makkelijk om hem meteen als een domme boer weg te zetten, dat verdient hij zeker niet!! De organisatie FDF, heeft op 1 oktober iets in werking gezet dat zonder hen nooit de aandacht zou hebben gekregen die het verdient. Zij zijn ook diegenen die het meest kwetsbaar zijn omdat zij in het voetlicht durven treden. Vergeet niet dat zij al bergen verzet hebben en er een enorme druk op hun schouders rust. Ik zeg: chapeau!! Met of zonder ongehoorde uitspraak. We moeten niet vergeten waar het om gaat.
Wat het woensdag voor een actie wordt? Wij blijven zelf ook in het ongewisse tot woensdagochtend 6.00u. Jullie weten dat ik altijd pleit voor rechtstreeks kopen bij boer en slager, voor zover dat mogelijk is. En dat adviseer ik jullie nu ook mocht het echt zo zijn dat de voedselvoorziening plat komt te liggen. Wat ik niet geloof…maar je weet het nooit 🙉🙈🙊 Er is een nieuwe website findfarmers.nl in de lucht waarop je je postcode moet invullen en je een lijst krijgt van boerderijwinkels in jouw buurt. Ook op vers bij de boer en versrondje Nederweert vind je adressen en links…
In elk geval wens ik jullie vreedzame feestdagen toe (met een d😆) met veel liefde, warmte en aandacht voor elkaar. Want dat is toch nog steeds – althans in ons gewone boerenleventje – het allerbelangrijkste…♡
O yes!!! Vanmorgen hing het één en ander al verdwaasd boven onze landerijen. Voorpret zorgde voor diverse tintelingen, al zou het zomaar kunnen dat de eerste bijtende kou hiervan een verdachte was. Mij nu al verkneukelend en met mijn handen uit voorzorg in schoenen gestoken, ging ik weer met onze husky op pad voor onze vaste ochtendwandeling. Ik nam het goed in me op; het gevoel en de geur van deze speldenprik van winterkou midden in november.
Op het tijdstip van onze dagelijkse dauwtrap worden als een waar ochtendritueel de koeien gevoerd, uitgevoerd door mijn boer. Als ik een blik werp in de ruime, lichte stal bekruipt me steevast een tevreden gevoel. Wat een prachtgezicht, alle dames gezusterlijk langs elkaar aan het ui(t)ermate gezellige ontbijt. Vaste puike prik! Voort langs de voerkuilen gaat het dan. De winterperiode kunnen we ondanks de droogte maar dankzij de aankoop van voer van buitenaf vast wel door komen. De JCB – het hulpje van de boer – hapt en mengt, kiept en voert. Wat een bult werk iedere keer weer! Boer is ruim een uurtje of twee bezig eer al ons vee voorzien is van de dagelijkse maaltijd. Zijn Sky en ik de kuilen voorbij dan strekt het landschap zich voor ons uit. De sloten, het landweggetje, het gras en de vele reigers die momenteel hun talent als muizenjager ten volle uitbuiten. Deze ochtend heeft het allemaal iets magisch! De eerste winterkou mengt zich in de prachtige luchten. Zo te zien heeft deze dag het in zich om een hele mooie te worden. De witte waas over de velden is van een gruwelijke schoonheid. Met een inmiddels aangewakkerd verlangen naar december zetten we er stevig de pas in…
Onderweg droom ik van speculaasbrokken en bisschopswijn. Deze week verloopt door omstandigheden nagenoeg receptloos maar reken maar dat bovengenoemde lekkernijen er s.a.p aan komen😍 Oh ja wacht – en erwtensoep, bonensoep, zuurkool en boerenkool niet te vergeten. Zucht…mmm zalig!!
De kou zal echter nog niet zomaar uit de lucht zijn. Vandaag heeft het Lanbouw Collectief een plan op de tafel van minister Schouten gelegd om de vermeende stikstofcrisis aan te pakken. Minder eiwit in het voer, extra weidegang en mest aanlengen met water. In totaal is daarvoor volgens het collectief 2,9 miljard euro voor de komende vijf jaar nodig. De dertien boerenorganisaties die het Landbouw Collectief vormen, hebben dit voorstel woensdag aangeboden aan het kabinet. Wel…we zullen zien wat het gaat brengen. Gaan wij intussen alvast aan de warme chocomel!
Met mijn hoofd even uit de stikstofimpasse loop ik met onze hond Sky over het koeienpad tussen de weilanden door. Even mijn hoofd leeg maken in de natuur, wat dus eigenlijk niet als natuur bestempeld mag worden. Verdrietig en moedeloos ben ik van het hevige debat dat sinds enkele weken is losgebarsten met de daaropvolgende broodnodige acties. Op zoek naar berichtgeving en uitleg over het stikstofprobleem kwam ik buiten de vaak als in een mantra herhaalde ‘feiten’ ook vele stukken tegen die daarentegen vaak een andere zienswijze belichten. Negativiteit omtrent de boerenprotesten in de media maakten vele reacties los. Meestal ten voordele van ons maar ook nare reacties, vaak gestoeld op onwetendheid en aannames. Bepaald mediabeleid is daar helaas debet aan door eenzijdig belicht nieuws. Wij zijn in verwarring over ons bedrijf, en vele met ons. Al jaren worden wij geconfronteerd met regels en wetten waarvan het zomaar zou kunnen zijn dat bepaalde maatregelen zijn gebaseerd op drijfzand. Als ik verder loop met mijn hond rollen me – mede door de straffe wind – de tranen over de wangen. Ik begrijp het niet… Alles hebben we er hier de afgelopen jaren aan gedaan om het te doen zoals men van ons verwachtte, ons altijd naar eer en geweten aan de regels gehouden. Kwam er weer zo’n vervelende maatregel bij, dan werd er wat in de rondte gemopperd, een keer geslikt, en er weer overheen gestapt. Om vervolgens weer netjes in het gareel te lopen. Controleurs hebben ons nooit op ook maar één misstand kunnen pakken – gewoon omdat er geen te vinden was. De landbouwsector heeft de uitstoot van CO2, stikstof, bestrijdingsmiddelen en dieraantallen sinds twintig jaar al flink gereduceerd. Men heeft mij er trouwens nog steeds niet van kunnen overtuigen dat iets zo natuurlijks, iets dat van levende dieren afkomstig is, zo ongunstig kan zijn voor de natuur. Er is namelijk gezonde natuur in overvloed om ons heen, ook buiten de talrijke (167!) aangewezen natura-2000 gebieden. Alleen wil men dat blijkbaar niet zo zien. Enkele biologen verwijzen naar de ‘natuurbeschermers’ zelf. Houden zij niet vast aan een onrealistisch plaatje in onze steeds verder ontwikkelde maatschappij? Ja, zeldzame planten verdwijnen, en daar komen andere voor in de plaats. Waanzin ten top in mijn ogen om daarvoor hoofdzakelijk naar de agrarische sector te wijzen. Waarom mag de industrie en luchtvaart maar door blijven groeien en moeten wij terug naar Ot en Sien. Het klopt niet! Waarom tonen onderzoeken aan dat kinderen die opgegroeid zijn op boerderij en platteland het allergezondste zijn? Dat moet toch ook iets zeggen?
Schaam jullie, overheid, om zo met je burgers om te gaan. Want wij zijn buiten boeren, ook burgers die recht hebben op hun plekje binnen ons mooie landje met een hoogstaande – zoniet de allerbeste landbouwsector van de wereld. En waarom zou een land – ons land – niet mogen doen waar het goed in is? Namelijk een toppositie in de wereld innemen om op een kwalitatieve, meest diervriendelijke, meest milieubewuste manier voedsel te produceren voor desnoods de halve wereld. Want de bevolking groeit nog steeds en hoe zeer de vleeshaters en zuivelhaters het ook zouden willen, er is nog steeds veel behoefte aan goede landbouw zal die zal altijd nodig blijven. Gaan jullie anders de rest van exporterende bedrijven in Nederland ook even halveren? Er is altijd ruimte voor verbetering, er zullen altijd dingen zijn die beter kunnen in èlke sector, en dat moet ook in een steeds veranderende samenleving. En daarin mogen ook de natuurbeschermers hun verantwoordelijkheid wel eens nemen. Denk zelf eens buiten de gebaande paden! Want het mag nooit, nooit op deze manier. En wel de manier van èèn beroepsgroep naar beneden te halen en aan te wijzen als hoofdoorzaak van heel veel zogenaamd ‘natuurleed’…
Even neerploffend in het gras kijk ik over het land, met CO2-opnemend gras, sloten, opschietende bermen met bloemen, eenden, reigers, buizerds, kraaien (dit zijn predatoren die zorgen voor leegroof van nesten in het voorjaar), reeën, wilde zwijnen, insecten, vossen (ook nestenrovers) meeuwen, mollen, muizen, hazen. Zie ook weidevogelbeheer want dit is natuurlijk nog maar een kleine greep. Als dit alles niet kan worden gezien als natuur, dan schiet mij maar lek.
In de verte grenst ons weiland zelfs aan een paar ieniemini natuurgebiedjes. Die zijn prachtig zoals ze zijn, met vennetjes en bossages. Zonder misschien dat ene zeldzame bloemetje dat zonodig op een onnatuurlijke manier in stand moet worden gehouden maar wel met vele andere bijzondere planten en dieren. Dus ja, een boerenbedrijf kan volgens mij heel goed samen gaan met natuur. Knap iemand die mij op andere gedachten kan brengen 😉
Finally!! Het zit erin! Het graszaad voor ons potentiële gazon werd zaterdagmiddag handmatig en met grote precisie verspreid door mijn boer. Intussen dwarrelden – buiten de bladeren – ook allerhande nieuws- en facebookberichten omtrent komende boerenacties langs me heen. Voor even had ik geen zin om daar mee bezig zijn dus zaterdag heb ik de rest van de tuin lekker losgeklauwd, in een uur tijd lekker alle frustratie er uit gewoeld! Heerlijk gevoel was het – verstand op nul en voor even een gevecht leverend met aarde en onkruid. Down to earth, blijf met je voeten op de grond, want voor we het weten rollen we de zoveelste demonstratie in. Niks doen is geen optie, daarvoor staat er voor ons bedrijf te veel op het spel. Je mag toch opkomen voor je onzekere toekomstperspectief? Heftige tijden rondom ons boerenbedrijf dus maar hopelijk zullen we in het voorjaar weer met trots kunnen genieten van ons melkveebedrijf en onze boerentuin waarin straks – als het goed is – ook de groentetuin welig zal tieren. Met in de stikstofdiscussie hopelijk goede oplossingen, al zal dat, gezien de vele verschillende belangen verdraaid moeilijk worden. We zijn er gisteren (helaas) niet bij geweest maar ons neefje is afgelopen dinsdag wel met de trekker naar het provinciehuis in Maastricht geweest.
Vandaar bovenstaand spreekwoord als titel – en jawel – dat bestaat echt en betekent: je moet er iets voor doen als je iets wil hebben. We hopen tenminste dat dat andere spreekwoord: ‘wie wind zaait zal storm oogsten’ niet zal opgaan…
Achterste stuk ingezaaid met gras, voorste stuk wordt boerentuintje met hortentia’s en een moestuintjeRuimte voor groenten en hortentia’sHier komt mijn moestuintjeBieslook, peterselie en basilicum staan er al
Ik vind het spannend, de actie – het boerenprotest op morgen 1 oktober. Vanuit de media wordt de zaak alweer opgehitst, volgens sommige nieuwsbladen zijn de boeren woedend en willen in Den Haag verhaal gaan halen. Deze kop suggereert voor mij al dat een menigte kwaadwillende agrariers van plan is de stad te gaan terroriseren.
Woedend is hier echter het juiste woord niet lijkt mij; verdrietig, aangeslagen of moedeloos lijken betere bewoordingen. En strijdbaar – ja – dat wel! Althans zo wordt het hier bij ons gevoeld. We weten eerlijk gezegd niet of we over een jaar nog boer zijn, of ons prachtige bedrijf het zal overleven. En dat komt door de dames en heren in hun Haagse zeteltjes. We worden bestolen en bedrogen, dat is hoe wij het voelen. Ik weet, het is heel moeilijk uit te leggen aan burgers waarvan de meesten ons gelukkig een warm hart toedragen. Het valt ook bijna niet uit te leggen. Mòcht het onverhoopt toch een beetje uit de hand lopen komende dinsdag, dan zou het fijn zijn als jullie ons steunen op bijvoorbeeld social media. Dat dan niet de antiboeren weer de grootste schreeuwlelijkerds zullen zijn. Buiten dat we door hen worden aangemerkt als klimaatvervuilers en dierenbeulen willen we namelijk liever niet ook nog eens weggezet worden als een stel losgeslagen lompe boeren zonder fatsoensnormen. Het beeld dat de media gaat neerzetten hebben we echter niet in de hand. Dat beeld is tè vaak voorbehouden aan gesponsorde organisaties zoals bijvoorbeeld Wakkerdier via de Postcodeloterij, die elkaars belangen behartigen en waardoor de boer vaak negatief wordt neergezet.
Groot respect in ieder geval voor organisatoren en deelnemers die elkaar op het hart drukken om toch vooral de rust te bewaren ook al lopen emoties soms hoog op, en die intentie is er dan ook heel zeker. Hoe fijn is het ook om elkaar in diverse facebookgroepen te motiveren en te ondersteunen zoals bijvoorbeeld in de boerinnengroep waar ik zelf deel van uit maak♡ De saamhorigheid onder de boeren om op een vreedzame maar duidelijke manier te demonstreren is ontzettend groot. Respect ook voor eenieder die deze actie steunt: van burger tot loonbedrijf, van voederfabriek tot transportbedrijf, van melkfabriek tot adviseur. Dat is goed en dat voelt fijn want in feite is dit een zaak die ons allen aangaat…ook de burger🍀
Onze oudste heeft gevraagd of ik morgen bij de sleuteloverdracht van haar appartement wil zijn. Ik zal er dus niet bij zijn daar in Den Haag. Mijn boer zal samen met onze zoon de barricaden op gaan. Mijn schoonbroer zal op het bedrijf blijven om de farm te bewaken. Trots maar toch ook een klein beetje bevreesd wachten we op wat komen gaat…
Lieve mensen, wij als voedselproducenten vinden dat het genoeg is geweest! Basta! De boeren zijn lang genoeg de verschoppelingen van het volk geweest, die al het negatieve wat er zich in natuur of omtrent klimaat afspeelt op zijn bordje heeft gekregen de afgelopen jaren. Er komt eindelijk een publieksvriendelijke boerenprotestactie op 1 oktober om een signaal af te geven naar de politiek; naar het falende landbouwbeleid en de onredelijke idioterie van groenlinks en D66 om de helft van de veestapel weg te vagen. Gekleed in spijkerbroek met zwart shirt en gewapend met trekker of kruis gaat het Malieveld bevolkt worden door – naar het uitziet – zeker duizend verontwaardigde boeren en sympathisanten van aanverwante sectoren. De boerentrots is gekrenkt. Gekrenkt maar niet gebroken – de maat is echter vol, het kan zo niet langer. Elke boer heeft zijn eigen verhaal, het ene zal schrijnender zijn dan het andere maar het onderlinge begrip is groot. Ik kan alleen over de situatie in ons eigen boerengezin praten, over ons eigen boerenbedrijf. Al vijfendertig jaar staan mijn boer en schoonbroer met passie en toewijding in dienst van hun melkveebedrijf waarvan zij de derde generatie zijn. Hun grootvader die met zijn gezin net voor de oorlog vanuit Den Helder zijn intrek nam in een pachtboerderij in Limburg heeft zijn uiterste best gedaan om het bedrijf van de grond af op te bouwen, waarna het overging op twee zoons. Ook de volgende boerengeneratie werd geboren en stond te trappelen om hun ondernemersgeest te voeden en hun passie voor dier en boerderij tot uitdrukking te brengen. Na de oorlog moest de voedselvoorziening veilig gesteld worden…er mocht nooit meer honger zijn!
Gelukkig zijn er velen die het heel goed begrijpen, die misschien zelf een boerenachtergrond hebben of die boeren in de familie of als buren hebben. Ze snappen het en steunen ons. Evenzoveel burgers die niet snappen dat we niet eerder in opstand zijn gekomen, die vinden dat boeren zich als makke schapen naar de slachtbank laten leiden. Die steun voelt heel erg goed!! Hopelijk is die er ook op 1 oktober want de boerenactie zal onder een vergrootglas liggen. Er hoeft maar één wanhopige agrariër te zijn die zijn emoties niet in bedwang kan houden en de spreekwoordelijke hel breekt los. De publieke opinie kan dan zomaar weer gekanteld zijn…
Wij boerinnen weten echter wat er gebeurt wanneer er bijvoorbeeld vijfendertig koeien zonder pardon de deur uit moeten vanwege plots opgelegde fosfaatregels. Ervaren de wanhoop wanneer onze boer met het hoofd in zijn handen niet meer weet hoe het verder moet zònder die koeien of na twee gortdroge zomers die veel te weinig van het land hebben opgebracht. Ik weet het, het kan altijd erger. Maar toch:
Is het eerlijk om een beroepsgroep neer te zetten als zijnde de grootste klimaatcrimineel?
Is het eerlijk om de burger via allerlei media te bestoken met onwaarheden en leugenachtige gegevens, bijvoorbeeld dat de agrarische sector maar 1 procent zou bijdragen aan de Nederlandse economieof dat deze sector verantwoordelijk zou zijn voor maar liefst 70% van de totale stikstofuitstoot?
Is het eerlijk om zelfs de schooljeugd te indoctrineren met ‘wakkerdier-achtig’ lesmateriaal? Dat gebeurt namelijk (zie foto).
Is het eerlijk om ons te ‘belonen’ met een melkprijs van amper 35 cent per liter. Net zoveel als we in de jaren ’80 kregen voor 1 liter melk? Ter vergelijking – de consument in de winkel betaalt 85 cent voor halfvolle melk, 95 cent voor volle(?) melk en maar liefst 103 cent voor magere melk!
Is het eerlijk dat je als boer 7 dagen in de week om half 6 je bed uit moet, de hele dag het vuur uit je sloffen loopt en om 10 uur nog je laatste stalronde moet doen waarna je – als je je bed tenminste niet uit hoeft omdat er een kalf geboren wordt – kunt gaan slapen tot om half 6 de wekker weer gaat? Je moet begrijpen: het zou geen centje pijn doen als we de eerlijke prijs en een greintje waardering zouden mogen ontvangen zonder dat je steeds op je sodemieter krijgt.
Dooddoeners als ‘het leven is nu eenmaal niet eerlijk‘ en ‘jullie hebben er zelf voor gekozen‘ of ‘risico van de ondernemer‘ doen heel veel pijn. Heus, er zijn soms mensen die zo over ons praten. Helaas weten zij werkelijk niet waar ze het over hebben en ik heb daar verder ook geen boodschap aan.
Die zogeheten nette burgers die ons dat toe roepen draaien zich namelijk op zondagmorgen half 10 nog eens lekker om en het zal ze verder de inmiddels zo verguisde worst wezen. Zitten tegen de middag met hun luxe broodjes, vers vleesbeleg, glas melk, bakje yoghurt, gekookt eitje, stukje kaas, tomaatjes en komkommer aan een laat ontbijt te peinzen over welke verre vliegbestemming het dit keer weer moet worden. En zullen vast zeggen dat het wel weer over zal waaien, de aanstellerij van die milieuvervuilende boeren…
We gaan het meemaken…🍀
Dit leren de kids op school tegenwoordig…cito-oefenboekje uit 2019
Het tweede deel van onze midweek op de Veluwse Hoevengaerde stond bijna geheel in het teken van vervlogen tijden. Heerlijk voor mijn ouders, maar ook mijn boer en ik vonden het heel interessant. Het weer zou die donderdag niet veel soeps gaan brengen, althans zo werd voorspeld. Dus wat doe je dan? Museumpje pakken! Wij bezochten het speelgoed- en ambachtenmuseum in Terschuur. Elk ingericht plekje brengt je tot in detail naar de sfeer van vroeger. Je mag overal aankomen en alles uitproberen dus worden dromen werkelijkheid. Zo belandde mijn boer met een volle haardos (even geleend van een paspop) bij de barbier, en ik als taaljuf achter een ouderwetse lessenaar. Mijn vader herkende zich in de oude smederij en mijn moeder wist werkelijk overàl nog wel iets van te vertellen. Niet voor niets hingen hier en daar bordjes met de woorden: ‘hoe meer je herkent hoe ouder je bent‘😝 Zo werden met name paps en mams met hun neus op de feiten gedrukt. Dat tijdens ons bezoek in het museum buiten onverwacht de zon scheen namen we op de koop toe. Ben je hier ooit in de buurt…ècht een aanrader! Je bent er zomaar ruim 3 uur zoet mee.
Traditioneel boerenkamertje met boer en boerin in de bedstedeKeukentje jaren ’50Oud emaille🤩
Vrijdag keerden we weer huiswaarts maar niet zonder een bezoek te hebben gebracht aan het Openluchtmuseum Arnhem. Ondanks dat het vrij druk was en ik niet van massa’s hou was ook dit zeer de moeite waard. Lekker door het bos wandelen langs de prachtigste, leukste, armoedigste, oudste, lokale huisjes, gebouwen, molens en bruggetjes. Heerlijk om een blik te werpen in het leven van toen! Oude boerenhuisjes maar ook grote boerenhoeven passerden de revue. Zelfs een ouderwets zuivelfabriekje werkend op stoom ontbrak niet. Geweldig om te zien allemaal!
Kortom…het blijkt maar weer dat het ook dichter bij huis de moeite waard is om te vertoeven.
Groetjes, Irene
Verder deze week: witlofsoep met ham en prei-gehaktschotel uit de oven.
Voordat ik weer over ga tot de orde van de dag wil ik jullie eerst iets laten meebeleven wat betreft ons afgelopen midweekje. Geen Griekenland voor ons dit jaar …er wacht namelijk nog veel onderhoud aan tuin en boerderij. Niet erg!! Een ander soort vakantie maar niet minder gezellig. Met mijn ouders – fysiek nog kwieke tachtigers – bezochten wij de Noord-Veluwe, omgeving Putten en Ermelo. De oproep tot bomenplant voor het klimaat zal hier waarschijnlijk aan voorbij gaan. Wat een bossen! Weinig ruimte voor nieuwe aanplant zo op het eerste gezicht maar zelfs die jonge aanwas bleek zich op ons pad te bevinden. Ik ga even een paar bezienswaardigheden uitlichten. Om te beginnen verbleven we op vakantiepark De Veluwse Boerderijentuin oftewel De Veluwse Hoevengaerde. Een mooi karakteristiek park, kleinschalig maar toch ruim opgezet. Je kunt naar wens verblijven in deze leuke boerenhoeves. Het is er heerlijk rustig. Iets wat we met open armen ontvingen na de hectiek van het afgelopen jaar op ons eigen boerenerf en de drukte op langsgelegen provinciale weg.
Ons tijdelijk verblijf
Dinsdag belandden we per toeval op een rommelmarktje in Putten. Degenen die mij nog niet zo goed kennen moeten weten dat er een soort kleverige substantie op mijn vingers verschijnt zodra er een brocante – klinkt wat aardiger dan rommel – marktje in mijn gezichtsveld verschijnt. Een jaar of tien geleden begon ik en heb ik vijf jaar lang een brocante (web)winkeltje gehad. Heb heel wat straatverkopen bezocht in die tijd. Het kriebelt nog steeds…en zal ook niet over gaan, die liefde voor het ‘oude’. Of het nu gaat om gebouwen of om spullen, het zit op de een of andere manier in mijn bloed. Inmiddels is onze oudste dochter er mee besmet, tot ontsteltenis van onze schoonzoon 😮 By the way, dit keer bleven mijn handen gek genoeg helemaal schoon.
Landgoed de Schovenhorst werd door middelmatige weersomstandigheden iets later op de dag bezocht. Eerst nog even genietend met mijn boer en ouders van een warme chocomel togen we daarna richting landgoed. Een prachtig arboretum (bomentuin) is wat ons te wachten stond. Een keurig onderhouden bos met ellenlange bomen in allerlei variaties boog ons tegemoet, uitnodigend tot een heerlijke wandeling. Het landgoed bevat eveneens een brasserie, museum, kruidentuin en bostoren. Deze hebben we overigens niet beklommen vanwege de ruim 200 treden die deze toren telt. De oudjes zijn nog kras maar dat was net teveel van het goede. De brasserie verzorgde voor ons een smakelijke uitsmijter die net tijdens een malse regenbui verorberd werd.
Woensdag werd de beloofde fietsdag. Alhoewel de elektrische fiets gewoonte is voor paps en mams, huurden we ‘gewone’ unisex fietsen. Ik kocht voor 50 cent een route van 25 km. Chapeau voor de lieverds die door onverwachte heuvelachtige bos- en heidevelden evenals onlogische routebeschrijvingen maar liefst 35 kilometer hebben moeten trappen. Met af en toe een stukje klunen werd desondanks de tocht in prettig voldane vermoeidheid volbracht.
Een hapje en een drankje in het prachtig gelegen Boshuis Drie
Met een bezoekje aan het idylische Boshuis Drie voor de nodige versnaperingen, èn aan de schaapskooi in Ermelo – waar een meneer aan zijn ‘piano op kar’ een paar prachtige liedjes ten gehore bracht – zijn herinneringen weer geboren.
Het is inmiddels een echte hobby met meerdere voordelen. Zelf jam maken is ontzettend leuk om te doen als je je eigen fruit kunt oogsten, maar ook als je het rechtstreeks bij de boer haalt of zelfs in de supermarkt. Van 1 kg fruit maak je al vier grote potten jam. Het is dus voordelig maar ook nog eens gezond omdat je weet wat er in gaat en je daar zelf naar hartelust mee kunt experimenteren. Als je de volgende tips in acht neemt dan lukt het jou vast ook om je eigen zalige jam te produceren! Als voorbeeld kun je eens kijken naar de pruimenjam met een vleugje sinaasappel en de pruimen-walnootjam. Veel plezier!
Jam maken begint met een goede voorbereiding: Ga op zoek naar leuke potjes met schroefdeksel, bijvoorbeeld lege jampotten.Of neem kleinere weckglaasjes, bijvoorbeeld die van 300 ml. Er zijn ook weckpotjes te koop met een geruit dekseltje bij bol.com (best prijzig) of bij de action (nog geen 70 ct per potje). Staat heel landelijk! Je kunt ook rondjes knippen uit een geruit lapje stof. Vastmaken met een elastiekje of stukje touw en daaraan bijvoorbeeld een labeltje. Er zijn stickertjes te koop waarop je de naam van de jam/chutney en datum van bereiding kunt schrijven. Ziet er tof uit en het is een leuk cadeautje.
Zorg voor ultra schone potten: Dat is belangrijk zodat je geen schimmel in je jam krijgt vanwege achtergebleven resten. Zelf zet ik ze op minimaal 65 graden in de vaatwasser voordat de jam of chutney er in gaat. Je kunt de potten ook uitkoken met een schep soda in een grote pan of ketel. Laat deze dan minstens 5 minuten koken. Spoel ze daarna af met heet water en laat ze drogen op een schone theedoek
Ditfruitkun je gebruiken: Alle soorten fruit zijn eigenlijk geschikt voor jam: aardbeien, bessen, frambozen, abrikozen, kersen, pruimen, peren, appels, perziken, druiven, sinaasappels bijvoorbeeld. Een kwestie van uitproberen ook. Wel moet je rekening houden met de mate van pectine in de vruchten.
Pectine zorgt ervoor dat de jam dik genoeg wordt: Pectine zit van zichzelf al in de vrucht en zorgt voor de binding bij het kookproces. De hoeveelheid is bij elke vrucht verschillend. Deze vruchten bevatten van zichzelf veel pectine: pruimen, appels, peren, sinaasappels, citroenen en aalbessen. Aardbeien bevatten bijvoorbeeld weinig pectine. Het is mogelijk om pectine-arme en pectine-rijke vruchten samen te koken. Experimenteren maakt juist zo leuk. Appel bijvoorbeeld combineert makkelijk.
Suiker zorgt ervoor dat je jam houdbaar blijft: Om pectine en suiker goed zijn werk te laten doen is er geleisuiker te koop, het zoet de jam en zorgt tevens voor binding. Kijk op de verpakking naar de gebruiksaanwijzing. Als indicatie wordt voor 1 kg fruit ook 1 kg geleisuiker aangehouden.
Schillen kan, maar hoeft niet: Fruit met een dunne schil – bijvoorbeeld pruimen, appels en peren – hoef je niet per se te schillen. De schil zorgt namelijk voor een mooi gekleurde jam. Plus je behoud nòg wat meer vitaminen.
Dit kun je toevoegen: Zoals gezegd bevat citroen veel pectine. Voeg je dit aan je jam toe dan heb je extra bindmiddel èn het zorgt voor een heerlijke frisse smaak aan je jam. Een vanille- of kaneelstokje doet het ook goed qua smaak.
Suikerarme of suikervrije jam maken kan ook: Geleipoederof geleisuiker ‘speciaal’ van Van Gilse kun je toevoegen aan suikervrije of suikerarme jam in plaats van normale geleisuiker. Lees goed op de verpakking wat de hoeveelheid is die je moet toevoegen.
Zo bewaar je je zelfgemaakte jam: Na het vullen van de potten en het sluiten van de deksel zet je de jampotten op hun kop. Door de hitte van de jam zuigt de deksel vacuüm en wordt luchtdicht afgesloten. Laat ze zo een half uurtje staan voordat je ze terugdraait. Weckpotjes zuigen zich vacuum als je de hete massa er in giet en hoef je dus niet om te draaien. Daarna kun je de jam tot een half jaar bewaren op een koele, donkere plek.
Is de jam te dundan zijn er verschillende dingen die je kunt doen.A. Als je pectinerijk fruit gebruikt kun je meer fruit koken en toevoegen B.Voeg nog wat extra citroensap toe, let dan op dat de jam niet te zuur wordt. C. Voeg extra geleisuiker toe, let dan op dat de jam niet te zoet wordt. D. Voeg 1 of 2 gelatineblaadjes toe na ze eerst 5 minuten in een beetje water voorgeweekt te hebben. Dan uitknijpen en toevoegen. Dat doe ik zelf wel eens en het resultaat is een mooie stevige jam. Hou er wel rekening mee dat de jam pas na afkoeling zijn blijvende consistentie heeft, meestal is hij dan ook al iets dikker.
Is de jam te dik voeg dan 1 dl water of 1 dl neutrale appelsap toe tijdens het kookproces. Tijdens dit proces kun je trouwens controleren of de jam goed is door een druppel hete jam op een koud bordje te laten vallen. Stolt de jam, dan is hij goed. Anders nog even door laten koken of iets meer binden met bovenstaande hulpmidoelen.
Zorg voor schone pottenPotten met schroefdeksel zet je na het vullen op hun kop. Laat ze een half uurtje staan voordat je ze weer rechtop zet. Weckpotjes kun je rechtop laten staan. Deze zuigen zich zelf vacuüm.Ook nog eens een lust voor het oog
